Ukusi i mirisi jubilarne “Pršutijade“

Mačkat – U selu vrednih domaćina Mačkatu, jednom od retkih u Srbiji gde raste broj stanovnika i seoski vrtić radi, uoči Sretenja počinje i ceo vikend traje jubilarna 20. “Pršutijada“. Sajam suvomesnatih proizvoda iz sušara Mačkata, Krive Reke, Kačera i drugih podzlatiborskih sela. U kojima se više od veka ova tradicija domaće prerade mesa prenosi s kolena na koleno.

Poznati sajamski prostor u porti mačkatske crkve Svetog Ilije pun je drvenih tezgi na kojima će tokom i ove “Pršutijade“ biti poređane najbolje goveđe i svinjske pršute, slanine, kobasice, stelje… Domaćini su ih posebno birali i sušili za ovaj događaj, kažu da će ovde biti i ona najduža pršuta “dvometrašica“, leđanica od krupnog vola. Sve, naravno, uz sajamske cene. I to iznad puta duž koji su se poređale mačkatske kafane, gde se od davnina priprema najbolja pečena jagnjetina.

Mada se u ovo vreme mnogi protive uživanju u dimljenom mesu i u biljnu hranu zaklinju, ipak je tokom svake “Pršutijade“ Mačkat prepun posetilaca sa raznih strana. Hiljade ih je koji biraju, probaju, kupuju, uživaju u ukusu i mirisu izloženih delikatesa. Tako će, uvereni su ovde, biti i na ovom 20. sajmu, pogodnoj prilici za podsećanje na početke ove manifestacije koju redovno organizuju opština Čajetina i proizvođači iz ovih sela. O tome će svedočiti postavljena izložba o istorijatu “Pršutijade“.

– Zlatiborska “Pršutijada“ datira iz 2001. godine kada je u crkvenom domu u Mačkatu održan prvi Sajam užičke pršute, kako je tada nazvan, da bi kasnije dobio sadašnje ime. Ideja za održavanje proistekla je od proizvođača suvomesnatih proizvoda, da se predstavi onaj proizvod nastao na teritorijalno uskom području, pravljen vekovima na tradicionalan način. Tokom prethodne dve decenije manifestacija je dobila karakter nacionalnog brenda s obzirom da je posećuju ljudi iz cele Srbije, pa i iz država regiona. Ona je ujedno promocija domaćinskog rada, proizvodnje, uspešnog sela – ističe u ime organizatora Miljko Radišić iz čajetinskog opštinskog privrednog društva “Zlatiborski eko agrar“.

Prve godine sajma svoje proizvode predstavilo je svega nekoliko proizvođača, a na 20. “Pršutijadi“ biće ih više od 20. Uglavnom mlađih, u punoj snazi, jer je ovaj zahtevan posao isplativ i nekad i sad.

Objavila “Politika’, autor: Branko Pejović